Bya Mugula Dan
Ekitongole ekikulu ekya Kampala Capital City Authority (KCCA) kitaddewo olunaku olupya olw’ekivvulu kya Kampala City Festival 2025 ekibadde kisuubirwa ennyo, nga kino kigitambuza okuva nga October 5 okutuuka nga October 12.
Okusinziira ku KCCA, ennongoosereza eno egendereddwamu okusobozesa okwetegekera obulungi olunaku lwa Uganda olw’omulundi ogwa 63 nga October 9, omukolo omunene ogw’eggwanga ogugenda okutegekebwa ku kibangirizi ky’emikolo gya Kololo, nga kino kyetaagisa okukwasaganya ennyo enteekateeka n’ebyokwerinda mu kibuga.
Okulangirira kuno kwaweereddwa akulira kkampuni ya KCCA, Hajjat Sharifah Buzeki, mu lukungaana lwa bannamawulire mu kitongole kya Uganda Media Center ku Lwokuna. Yannyonnyodde nti okwongezaayo wiiki emu kugenda kusobozesa ebikujjuko byombi eby’ameefuga n’ekivvulu okufuna essira n’ekitiibwa ebisaanidde.
“Olunaku olw’obwetwaze kiseera kikulu eri eggwanga lyaffe, era Kampala, ng’ekibuga ekikulu, erina okuwa embeera entuufu okusobola okujaguza obulungi.Okukyusa olunaku lw’ekivvulu kituwa obudde obumala okumaliriza enteekateeka z’enteekateeka n’eby’ekikugu ku mirundi gyombi awatali kufiiriza mutindo. Ekivvulu kya Kampala kati kigenda kubaawo nga October 12, era nga tutegese okutuusa omukolo oguyitibwa Buzeki.
Nga bakomawo oluvannyuma lw’emyaka egiwerako nga tebaliiwo, ekivvulu kino kigenda kutegekebwa ku nsonga z’emikolo gya Kololo wansi w’omulamwa “obuyiiya, obuwangwa, n’okuyimirizaawo.” Katikkiro wa Uganda, Rt. Hon. Robinah Nabbanja, y’agenda okubeera omugenyi omukulu.
Okujaguza kuno kugenda kutandika n’okukuŋŋaana okunene nga bayita mu Kampala nga tebannaggulawo mu zooni ez’enjawulo ez’emirimu, omuli siteegi enkulu, Wainchi Stage, Halal Village, Christian Stage, ne Children’s Zone etegekeddwa okusanyusa amaka.
Wadde ng’olunaku lukyuse, obwagazi bw’ekivvulu kino bubadde bukula nga bayita mu mirimu egy’enjawulo egy’ebivvulu ebigendereddwamu okugatta abatuuze n’okutumbula obulamu bw’ekibuga.
Enteekateeka zino zibaddemu okulambula ebifo eby’enjawulo, okusimba emiti wansi wa kampala greening Kampala, okuyonja “no-Litter Day” mu kibuga kyonna, okwolesebwa kw’okulima mu bibuga mu Kibuli ne Mengo Primary Schools, n’enkambi z’ebyobulamu ez’obwereere ezaaweereza abantu abasukka mu 7,000.
“Emirimu gino gyakuma dda omuliro mu mwoyo gw’ekivvulu,” Buzeki bwe yeetegereza. “Tulabye Kampala ng’ekwatagana —abayizi, abakulembeze, ebibiina by’obwannakyewa, n’abatunzi b’akatale nga bakola ku mabbali. Embaga eno si lunaku lwa lunaku lumu lwokka; lulimu okwenyumiriza okugabana mu kibuga kyaffe.”
Poliisi ya Uganda era ekakasizza abatuuze n’abagenyi ku nteekateeka z’obukuumi ezijjuvu mu kivvulu kino.
Omwogezi wa poliisi, Kituma Rusoke, ng’ayogera ku lw’eggye lino, yakakasizza nti enteekateeka z’ebyokwerinda ezikwata ku nsonga eno zikoleddwa nga bakolagana ne KCCA.
“Tuli beetegefu mu bujjuvu okukuuma ekivvulu kino.Abaserikale baffe bajja kuteekebwa mu bifo eby’okugenda mu maaso, munda mu kisaawe kya Kololo, n’okubuna ebitundu byonna eby’embaga.Abatuuze n’abagenyi bombi basobola okwetabamu nga balina obwesige, nga bamanyi nti obukuumi bwabwe bukakafu bulungi,” Rusoke bwe yategeezezza.
Wadde nga waliwo okukyuka, okucamuka olw’okudda kw’ekivvulu ky’ekibuga Kampala kukyali kwa waggulu.
Ekivvulu kino bwe kyabanga kimanyiddwa nga East Africa’s biggest street celebration, kisuubirwa okusikiriza enkumi n’enkumi z’abavumbuzi, abayimbi b’ebyobuwangwa, ne bizinensi. Era kitwalibwa ng’omukutu ogw’amaanyi ogw’obuyiiya, eby’obusuubuzi, n’okutumbula eby’obulambuzi mu Kampala.
Buzeki yayongedde okusiima abawagizi, emikwano gy’ebitongole, amasomero, ebibiina ebisinziira ku nzikiriza, n’ebibiina by’omukitundu ebiwagira edda omukolo guno, ate nga basaba emikwano mingi okwegatta ku kye yayogerako ng’ekivvulu ky’ekibuga ekigatta.
“Olunaku luyinza okuba nga lwakyuka, naye omwoyo gw’ekivvulu ky’ekibuga Kampala gusigala nga tegukyuse. Nga October 12, Kampala egenda kulaga enjawulo yaayo, okugumira embeera, n’obuyiiya.Twanagifuula okujaguza okujjukira,” bwe yakomekkerezza.
Ekivvulu kya Kampala City Festival tekisuubirwa kusanyusa kyokka wabula n’okusitula emirimu gy’ebyenfuna eri abasuubuzi, abatunzi, n’ebitongole by’omu kitundu. Nga ebyokwerinda bikakasiddwa n’enteekateeka mu ggiya ya Top Gear, enguudo zonna zigenda kutuusa Kololo nga October 12, 2025, olw’ekyo ekisuubiza okubeera okwolesebwa okw’amaanyi okw’obuwangwa, obuyiiya, n’obumu.